Göz Açıp Kapayıncaya Kadar: Bir Kahve Belgeseli ☕

Kahvesiz güne başlayamayanlardan mısınız? Yoksa kahve etrafında süren sohbetleri sevenlerden, “kahve bahane, sohbet şahane” diyenlerden mi? Durum ne olursa olsun gün içerisinde pek çoğunuzun yollarının kesiştiği kahve kesinlikle büyülü bir içecek.

Geçmişi, günümüzü ve geleceği birbirine bağlayan tarihi bir köprü görevi görüyor. Konu kendisi olduğunda da üzerine konuşacak çok fazla hikaye, gelenek ve tarihi detaya rastlıyoruz. Kahve kültürünü geleceğin teknolojisiyle buluşturan Arçelik, yıllar içerisinde kahve alışkanlıklarımızı olumlu yönde etkileyen ve geliştiren bir isim.

Yenilikçi ve ihtiyaca yönelik tasarımlarıyla kahve kültürünü bir üst basamağa taşıyan marka bu defa bambaşka bir adım atıyor ve bizi harika bir yarı-belgesel ile buluşturuyor. İzleyeni kahvenin gizemli dünyasına davet eden yarı-belgeselde kahveyi iyi tanıyan veya yeni tanımaya başlayan herkesi sürprizler bekliyor.

Gerçek ve kurgu arasında bir kahve serüveni

Selin Atasoy ve Okan Bayülgen’in senaryosunu yazdığı, Okan Bayülgen’in başrolünde yer aldığı ve yönetmen koltuğunda Cem Adıyaman’ın oturduğu “Göz Açıp Kapayıncaya Kadar” isimli yarı-belgesel (docu-drama) alışılmışın dışında bir kahve hikayesini barındırıyor. Kahve tutkunu bir adamın kahvenin gerçek hikayesini öğrenme yolculuğuna alanında uzman isimler de eşlik ediyor. Böylece kahvenin büyülü hikayesini bazen edebiyat penceresinden, bazen yüzyıllar önceki tarihi bir yolculuktan, bazen de müzik notalarının üzerinden takip ediyoruz.

Gerçeklik algısının ve kurmacanın farklı hikayelerle iç içe geçtiği bu yarı-belgeselde, kahve tutkusunun peşinden giden Okan Bayülgen’in konularında uzman kişilerle sohbetleri ufuk açıcı. Kendisinin keyifli hikaye anlatıcılığı merak uyandıran diyaloglarla birleşince de ortaya öğretici bir proje çıkmış.

 

Türk kahvesinin dünü, bugünü ve geleceği

Yarı-belgeselde tarihçi Doç. Dr. Emrah Safa Gürkan’ın anlattıklarına göre kahvenin bilinen hikayesi 15. yüzyılda Etiyopya’da başlıyor. Buradan Mekke’ye ardından da Yemen’e uzanıyor. 16. yüzyılda İstanbul’a kahvenin gelişi Avrupa’ya da yayılmasını sağlıyor. Gürkan’ın deyimiyle bir salgın gibi yayıldığı yerleri ele geçirmeye başlıyor. Anlayacağınız üzere bugün kolaylıkla eriştiğimiz ve sık tükettiğimiz bu büyülü içecek köklü bir tarihe sahip.

Bir başka sahnede Okan Bayülgen bu defa ülkenin kahve kavurma ve demleme konusunda uzman isimleri Pınar Özdemir, Özkan Yetik ve Defne Ceyda Okay ile karşılıklı oturuyor. Bu sohbette sizi bekleyen pek çok yeni bilgi yer aldığını söyleyebiliriz. Bir de Defne Ceyda Okay’ın portakallı çikolatalı kahve tarifini izlerken filmi durdurup hemen denemek isteyebilirsiniz. Türk kahvesine çok farklı bir yorum kesinlikle!

Türk kahvesi dendi mi akla ilk gelenleri hatırlamadan olmaz.  Hararetli sohbetler, heyecanlı bir kız isteme merasimi veya yoğun bir günün ardından gelen dinlenme anı. Hepsinde size Türk kahvesi eşlik eder. Bir kahve çeşidi değil bir kahve demleme yöntemi olan Türk kahvesinin son yıllarda hem kendi kültürümüzde hem de dünyada tekrardan yükselişe geçtiğini de rahatlıkla gözlemleyebiliyoruz. Bu film sayesinde de kıymetini tekrar hatırlıyoruz.

Sohbetlerin bir tanesinde konuk, yazar Ahmet Ümit. Adalar’da yaşayan Türk yazarlarına ve yazarların kahve alışkanlıklarına dair anekdotları kahve ve edebiyat ilişkisini düşündürtüyor. Vedat Ozan’ın parfumör kimliği kahve kokusu ve tadı arasındaki ilginç bağlantıları keşfetmenizi sağlıyor. Müzisyen Tuncer Tunceli ise sinestezik yaklaşımlarla kahve tutkusuna yeni bir pencere daha açıyor. Şef Didem Şenol ve Sahrap Sosyal’la yemek kültürü ve kahve ilişkisini merkeze alan sohbetler toplum olarak Türk kahvesini neden bu kadar sevdiğimiz ve önemsediğimizi de kanıtlar nitelikte.

Belgesel boyunca kahvenin nasıl demleneceğinden servis şekillerine, tarihi yolculuğundan kültürel yansımalarına pek çok şeyi öğreniyorsunuz. Aynı zamanda bu enfes içeceğin ne kadar ilham verici olduğunu da keşfediyorsunuz. Arçelik’in tasarım ekibinin ikonikleşen ürünleri Telve’nin tasarım süreçlerini anlatmaları da güzel detayları içeriyor. Davetkar kokusu ve tadıyla duyuları harekete geçiren kahveyi farklı disiplinler üzerinden yorumlamak zihin açıyor. Zaman zaman Okan Bayülgen soruyor: “Uyuyamadığım için mi kahve içiyorum yoksa kahve içtiğim için mi uyuyamıyorum?” veya “Niye kahve içeriz?”. Belki kendinize de sorduğunuz bu soruların izlerini belgeselde takip ederek aradığınız cevapları bulabilirsiniz.

12 Mart itibariyle Arçelik YouTube kanalında yayına giren “Göz Açıp Kapayıncaya Kadar”ı aşağıya bırakıyoruz;

Öncesinde sizi tembihleyelim; bu belgesel kahve ihtiyacınızı harekete geçirebilir! Yani başlamadan önce sevdiğiniz şekilde kahvenizi demleyip hazırda bulundurmakta fayda var. Hatta arada bir izlerken durdurup biten kahvenizi yenilemek isteyebilirsiniz : )

Okan Bayülgen’in masalsı anlatıcılığı, konukların sohbeti ve sürekli tüten kahve dumanı sayesinde izlerken fincanlarınız pek boş kalmayacak.

İyi seyirler!