Matcha, kültürlerinin 800 yıldır önemli bir parçası olduğundan Japonlar kalitelisini rahatça ayırt edebilse de, Türkiye’ye epey yeni adım atmış bu içeceğin iyisini ve kötüsünü (hatta gerçeğini ve sahtesini) daha rahat ayırt edebilmeniz için size ufak bir rehber hazırladım!
Geleneksel olarak Japon çay seremonilerinde kullanılan özel bir çay çeşididir. Form olarak toz olduğu için diğer çaylardan farklı olsa da Matcha, tıpkı diğer çay tipleri gibi Camellia Sinensis bitkisinden yapılır. Üretim için Tencha olarak adlandırılan bir çay çeşidi kullanılır.
Tencha için kullanılacak çay yaprakları, hasattan önce haftalarca gölgede bekletilir; böylece bitki fotosentez için daha çok klorofil üretmeye çalışır. Bu sayede yapraklar daha çok amino asit ve besleyici madde üretir ve bu içeriği sayesinde eşsiz bir tat profiline ve parlak bir renge sahip olurlar. Çay yaprakları toplandıktan sonra buharla oksidasyonu durdurulur, sınıflandırılır sonrasında sap ve damarlar ayrıldıktan sonra taş değirmenden geçen Tencha yaprakları matcha haline getirilir.
Matcha bugün baktığımızda sadece Japonya’nın eşsiz çay seremonilerinde değil; dünyanın her yerinde, birçok alanda kullanılan günlük bir içecek haline geldi; bugün hem sade olarak hem de sütle içildiğini sıkça görüyoruz. Bunun yanında mutfakta da kullanıldığına; birçok harika pasta, çikolatanın matchayla yapıldığına rastlamak mümkün. Farklı kullanım alanları için de farklı kalitede matchalar kullanılıyor.
Seremonilerde kullanılacak kadar iyi matchalar “ceremonial grade”; yemeklerde kullanılan, çok daha az kalitede olan matchalar ise “culinary grade” olarak geçiyor ancak gelin görün ki bu kalite farkından doğan fiyat farkını da birçok çay satıcısı kendi avantajı için kullanıyor yani kötü kalite bir matchayı ayırt etmesi ambalajda çok kolay olmadığı için rahatça satabiliyorlar. Matcha trend olmaya devam ettikçe de kaliteli matchayı bırakın, gerçek matchayı bile bulmak zorlaşabiliyor.
Eğer matchayı sadece su ile içecekseniz iyi bir kalite matcha içmeniz kesinlikle çok önemli; çünkü gerçekten iyi kalite bir matchanın o hafif tatlı ama sebzemsi, umami tadı; kremamsı dokusuyla verdiği keyif bence kesinlikle vereceğiniz para ve emeğe değer!
Zaten tadının acı, kıvamının cıvık, içiminin keyifsiz olduğunu düşünüyorsanız da iyi bir matcha içmiyor olabileceğinizi hep aklınızda tutun ve iyiye ulaşmak için denemeye, öğrenmeye devam edin çünkü inanın buna değeceğini göreceksiniz. Ve evet, en iyisini bulmak uzmanlık işi olabilir ancak birkaç küçük tüyo ile çay dünyasının belki de en değerli, en özel tipi olan matchanın kalitesini ayırt etmeniz aslında epey kolay.
Matcha tozu ile ilgili tarif içeriğimize buradan ulaşabilirsiniz.
Bu aslında tüm çaylar için geçerli; aldığınız çayların ambalajını mutlaka okuyun ve tercihinizi ordaki bilgilere göre yapın. İyi bir matcha üreticisinin ambalajında tencha’dan yapıldığına dair bir ibare mutlaka olmalı; piyasada diğer yeşil çaylardan yapılan sahte matchalar çok ve onları ayırt etmek için önemli. İçerik olarak kesinlikle matcha dışında bir şey olmamalı. Aromalı olanları da tercih edip yapay aromaları bu muhteşem ürünle birleştirmediğinize emin olun derim.
Ancak bu özellikle matchanın tadı için de çok kritik; çünkü çay gölgede bekletilirken kullanılan kimyasallar prosesi etkileyerek matchanın içindeki ideal kimyasal yapının oluşmasını engelliyor ve tat başka bir hal alıyor. Bu sebeple mutlaka ama mutlaka organik olanları tercih edin. Hem dünya için hem de kendiniz için doğru tercihi yapın; güzel tatla ödüllerildiğinizi göreceksiniz. Güvendiğiniz bir sertifikanın amblemini ambalajda mutlaka arayın.
Alacağınız matchanın Japonya’dan olduğuna emin olun; çünkü matcha bir Japon çayıdır. Çin ve Tayvan çok iyi çay ülkeleri olsalar da yetiştirme ve işleme teknikleri Japonlardan farklıdır; o bölgeden olanları matcha için tercih etmeyin. Japonya’dan da Nishio ya da Uji bölgelerini rahatlıkla tercih edebilirsiniz.
Parlak yeşil bir renk iyi kalite matchayı ayırt etmenin belki de en kolay yoludur. Paketi açtığınızda matcha mutlaka yemyeşil olmalı, kahverengiye yakın olan yeşilden uzak durun; çünkü o çay ya az da olsa oksidasyona maruz kalmış ya saplar kullanılmış ya da iyi gölgelendirilmemiş demektir ve bu çay kesinlikle iyi kalitede değildir. İyi kalite bir matcha çok parlak yeşil olur. Beni şaşırtabilecek kadar yeşil olanlar, bugüne kadar içtiğim en güzel matchalar oldu.
L-theanine oranı yüksek olan matchanın hafif sebzemsi bir kokusu vardır; tadı da hafif tatlı, hafif sebzemsidir ve burukluk çok çok az hissedilir. Şeker eklemeyin, eklemeniz önerilirse de şüphe edin. Eğer tadı acı ve çok buruk geliyorsa orada bir yanlışlık olduğuna emin olabilirsiniz.
İyi bir matchanın dokusu ipek gibidir ve parçacık boyutu 5-10 mikron arasındadır; bu da göze sürelen farların parçacık boyutlarına yakındır. Matcha hazırlandıktan sonra da kremamsı bir gövdeye sahiptir (referans olarak espressoyu düşünebilirsiniz). Bu kıvamı bulana kadar birkaç farklı markayı deneyin, bulduğunuzda da tercihinizi değiştirmemeye özen gösterin.
Her çayda olduğu gibi matchada da deneye yanıla zamanla iyi matchayı bulabilirsiniz; ancak garanti ediyorum iyi bir matcha çok iyi bir deneyim demektir. Daha farklı yerlerde için, daha farklı markaları deneyin, daha fazla demleme metodu üzerinde çalışın…
Bir çok çay seremonisinin temelinde efor ve disiplin vardır ve bu da size iyi bir deme ulaştırma konusunda yol gösterir. İyisini bulunca da tadını çıkarın!
Matcha’nın bitki yapısı ve daha fazla bilgi için tıklayın.
Bu içeriğin güncellendiği tarih 28/12/2019 12:03
Leave a Comment