denemenlazım
Bir şehrin kalbine inmenin ve hikayesini dinlemenin en iyi yolu tarih boyunca içinde sakladıklarının peşine düşmekten geçiyor. Tarih, kültür ve sanatın buluştuğu müzeleri ziyaret etmek zihnimizde içinde bulunduğumuz an ve geçmiş arasında kapılar açıyor, bilmediklerimizi öğretiyor, sanat eserlerinin anlattıklarından yola çıkarak sanatçıyla iletişim kurmamıza imkan veriyor.
İstanbul, kültürel değerleri, tarihi dokusu ve şehrin dört bir yanına konumlanmış müzeleriyle kültür-sanat tutkunları için şanslı hissettiren bir şehir. Ancak ilk defa gittiğimiz şehirlerde tarihi eserlerin, müzelerin ve sanat galerilerinin keşfine hevesle çıkarken bunu bazen doğup büyüdüğümüz veya yaşadığımız şehirlerde hakkını vererek yapmıyoruz. Çocuk yaşta ziyaret ettiğimiz için hikayelerini tam olarak kavrayamadığımız veya nasıl olsa bir ara gidilir düşüncesiyle gitmeyi ertelediğimiz onlarca müze var İstanbul’da.
Ziyaret etmediklerinizi keşfetmek için geç kalmış sayılmazsınız. Bu yazıdaki liste ile belki İstanbul’da yepyeni rotalar çizerek şehrin sanatsal izlerini baştan keşfetmek istersiniz. Müzelerin ardından eklediğimiz minik lezzet noktalarıyla günün tadını daha da keyifle çıkarabilirsiniz. Her haliyle mutlu eden bir deneyim olacağı kesin!
Ayasofya Müzesi | Sultanahmet
Bizans döneminin en kıymetli mimari yapılarından biri olan Ayasofya, dünya mimarlık tarihinde de önemli bir yere sahip. Kilise olarak yapılan ve sonrasında aynı yerde üç defa inşa edilen bu muazzam yapının yapılış tarihi 360 yılına kadar dayanıyor.
Doğu Roma İmparatorluğu’nda hükümdarların taç giyme törenlerine ev sahipliği yapan ve döneminin en büyük ibadethanelerinden biri olan Ayasofya, tarih boyunca pek çok önemli döneme tanık olmuş, savaşların arasında kalmış, harap olmuş ama büyük onarım ve bakım çalışmalarının ardından ihtişamını her devirde korumuş. İstanbul’un fethiyle camiye çevrilen ve 1935 yılından bu yana da müze olarak varlığını sürdüren Ayasofya Müzesi, muhteşem mimari detayları, büyük kısmı altın kullanılarak yapılan mozaik tasvirleri ve avlusundaki tarihi detaylarıyla İstanbul’un kesinlikle en değerli yapılarından biri olma ünvanını hak ediyor.
Mekan önerisi: Kısa bir tramvay yolculuğu ile Sirkeci’ye gelin ve Hocapaşa Mahallesi’nin yıllardır aynı lezzeti sunan salaş ve nefis mekanları keşfedin. Favorim Namlı Rumeli Köftecisi ve Filibe Köftecisi. Namlı’da köfte üzeri leziz irmik helvasını da denemeyi unutmayın.
Adres: Sultan Ahmet Mahallesi, Ayasofya Meydanı, 34122 Fatih/İstanbul
İstanbul Arkeoloji Müzeleri | Gülhane
Türkiye’nin ilk müzesi olma özelliği taşıyan İstanbul Arkeoloji Müzeleri, çatısı altında 3 ana birime ev sahipliği yaptığı için ismi çoğul ifadeyle kullanılıyor. Bu müzeler kompleksinin içinde Arkeoloji Müzesi, Eski Şark Eserleri Müzesi ve Çinili Köşk Müzesi bulunuyor. Kültürel tarihimizin değerli ressam, arkeolog ve müzecilerinden Osman Hamdi Bey’in önderliğinde açılan Arkeoloji Müzesi’nin mimarisi Alexandre Vallaury imzası taşıyor. Neo-klasik mimarinin şehirdeki önemli örneklerinden biri olan müze, coğrafyamızın binlerce yıllık tarihine dair değerli eserleri barındırıyor. İskender Lahdi, Kadeş Barış Antlaşması tableti, Lugal-Dalu Heykeli gibi paha biçilemez eserlerin sergilendiği müzede Antik Yunan dönemine ait çarpıcı heykelleri de görebilirsiniz.
Eski Şark Eserleri Müzesi’nde yine Vallaury’nin imzasını görebilirsiniz. Anadolu, Mezopotamya, Mısır ve Arabistan kültürlerine ait koleksiyonların sergilendiği müze uygarlık tarihini öğrenmek için adeta bir okul niteliğinde. Çinili Köşk Müzesi ise Osmanlı sivil mimarisinin şehirde bulunan tek örneği olarak biliniyor.
Müzede Selçuklu ve Osmanlı döneminden kalma çini ve seramik örneklerini görebilirsiniz.
Mekan önerisi: Müzeden çıktıktan sonra kısa bir yürüyüş mesafesinde bulunan ve Mimar Sinan’ın eserlerinden bir olan Cafer Ağa Medresesi’nde bir mola vermenizi tavsiye ederim. Geniş, sessiz ve huzurlu avlusunda saatlerin nasıl geçtiğini anlamayacağınız medresede geleneksel Türk sanatları atölyeleri de düzenleniyor. Hava güzelse bahçesinde bir çay mutlaka içilmeli.
Adres: Cankurtaran Mh., 34122 Fatih/Istanbul
Kariye Müzesi | Edirnekapı
Bizans döneminden günümüze kadar gelen bir başka değerli yapı olan Kariye Müzesi, inşa edildiği dönemin kilise olarak kullanılan yapılarından biridir. Tipik Bizans mimarisinin güzel bir örneği olan Kariye Müzesi ikonografik tasvirlere sahip mozaik ve freskleri barındırıyor.
Bu eserlerin İtalya’da başlayan Rönesans akımıyla paralel olduğu ve Bizans üzerindeki etkilerinin yansımaları olduğu biliniyor. Mozaik ve fresklerde İsa ve Meryem’in hayatına dair dini tasvirleri ve İncil’den alınmış sahnelerin anlatımını görebilirsiniz.
Mekan önerisi: Müzenin hemen yanında yer alan Asitane Restaurant’da Osmanlı mutfağının nefis lezzetlerini denemelisiniz. Tarçın, karanfil, anason gibi baharatların ve kuru meyvelerin yemeklerin içinde sık sık kullanıldığı ve geleneksel reçetelerin uygulandığı mekanın vişneli yaprak sarması bir efsane.
Adres: Kariye Mah. Kariye Camii Sk. No:18 Edirnekapı – Fatih / İSTANBUL
İstanbul Modern | Beyoğlu
Çağdaş ve modern sanatın şehrimizdeki en önemli temsilcilerinden biri olan İstanbul Modern; resim, fotoğraf, heykel, video gibi çağdaş sanatın tüm kollarından eserlerin sergilenmesine katkıda bulunuyor. Sabit koleksiyonlar olduğu gibi düzenli olarak değişen sergilere de ev sahipliği yapan müzede aynı zamanda sanatçı söyleşileri, paneller, sanat buluşmaları, tematik sinema gösterimleri, eğitim programları ve atölyeler de yapılıyor. Büyük bir arşive sahip kütüphanesinde vakit geçirmek ayrı bir zevk. Perşembe günleri ziyaretin ücretsiz olduğunu da hatırlatmakta fayda var.
Açıldığı günden bu yana Karaköy’de hizmet veren İstanbul Modern, bölgede 3 yıl sürmesi planlanan bir çalışma sebebiyle Mayıs 2018 itibariyle Beyoğlu’ndaki yeni yerinde ziyaretçilerini ağırlamaya başladı. Meşrutiye Caddesi’ndeki Alexandre Vallaury imzalı eski Union Française binasında müzeyi ziyaret edebilirsiniz.
Mekan önerisi: Müze gününüze Aheste’de şehrin en iyi kahvaltılarından birini yaparak başlayabilirsiniz. Kahvaltı salatası ve çılbır favorimiz. Müzede sergileri gezdikten sonra İstanbul Modern’in yeni yerinde açılan ve nitelikli kahvede kendini kanıtlamış Cup of Joy’un şubesinde bir kahve molası verebilirsiniz.
Adres: Asmalımescit Mahallesi, Meşrutiyet Caddesi No:99, 34430 Beyoğlu/İstanbul
Borusan Contemporary | Baltalimanı
Boğaz’ın dikkat çeken özgün mimari yapılarından olan ve Borusan Holding’in ofis olarak kullandığı Perili Köşk, haftasonları şehrin çağdaş sanat müzelerinden birine yani Borusan Contemporary’ye dönüşüyor. Sergiledikleri çağdaş sanat koleksiyonu, dijital teknikler ile üretilen video, fotoğraf, neon-LED gibi modern ve yaratıcı disiplinlerden eserlerden oluşuyor. Koleksiyonlarda hem ülkemizden hem de dünyanın farklı yerlerindeki sanatçıların çalışmalarını görebilirsiniz.
Fotoğraf: @gezicigunluk
Kurulduğu yıllarda ağırlıklı olarak modern ve çağdaş Türk sanatı üzerine işlerine yoğunlaşan müzede artık yeni medya sanatına dair deneysel ve dijital işler görmek mümkün. Müzede çocuklara ve yetişkinlere özel eğitim ve atölye programları da bulunuyor. Websitelerini güncel olarak takip ederek bu programlardan haberdar olabilirsiniz.
Mekan önerisi: Perili Köşk’e gelip de Müze Cafe’ye uğramadan dönmeyin derim. Harika manzarası eşliğinde bir mola vermek hatta keyifli bir kahvaltı yapmak için uğrayabilirsiniz. Hava güzelse müze ziyaretinin ardından sahil şeridinde yürümek de keyifli olacaktır.
Adres: Balta Limanı Hisar Cd. No:5/, 34470 Sarıyer/İstanbul, 34470 Rumeli Hisarı – Sarıyer/İstanbul
Sakıp Sabancı Müzesi | Emirgan
Sahil hattının bir başka değerli müzesi olan Sakıp Sabancı Müzesi, ana binası olan Atlı Köşk’ün mimarisi ve içerisindeki yerleşim düzeniyle gezmesi en keyifli müzelerden biri. Sadece müzeye ulaşmak için yürüdüğünüz bahçelerin ve ağaçlı yolların bile kendisi başlı başına bir keyif unsuru. Müzede zengin bir kalıcı koleksiyonlar birlikte dönemsel olarak değişen ve uluslararası çapta ses getirmiş sanatçıların da yer aldığı işler sergileniyor.
Anish Kapoor İstanbul’da, Joan Miro. Kadınlar, Kuşlar, Yıldızlar, İstanbul’da Bir Sürrealist: Salvador Dali, Ai Weiwei Porselene Dair gibi unutulmaz sergilerin yer aldığı müzede resim, heykel, hat ve porselen sanatına dair eserler sergileniyor. Sık sık koleksiyonlara dair konuşmalar ve konferanslar da düzenleniyor. Pazartesi günleri kapalı olan müze, Çarşamba günleri ücretsiz giriş imkanı tanıyor.
Mekan önerisi: Müze bünyesinde bulunan MSA’nın Restoranı’nda modern bir mutfağın elinden çıkan deneysel ve leziz yemekleri tadabilirsiniz. Kahvaltıda ayrı, akşam yemeğinde ayrı keyifli olan mekanın Boğaz manzarasını da unutmamak gerek. Müze dönüşü Emirgan’a gelmişken Tarihi Çınaraltı’nda bir çay molası vermeyi de planlarınıza dahil edebilirsiniz.
Adres: Emirgan Mahallesi, Sakıp Sabancı Cd. No:42, 34467 Sarıyer/İstanbul
Rahmi Koç Müzesi | Hasköy
Şehirdeki diğer müzelerden farklı yönde işler sergileyen Rahmi Koç Müzesi, endüstri ve mühendislikle ilgili objelere ve belgelere ev sahipliği yapıyor. Endüstri tarihinin araştırılmasını destekleyen müzede denizcilik, havacılık, demiryolu ulaşımı ve karayolu ulaşımına dair gerçek tarihi araçları ve sanayi makineleri sergileniyor. En değerli kısımlarından biri olan Atatürk Bölümü’nde kendisine ait kişisel eşyalar, kıyafetler, ofis malzemeleri bulunuyor.
Bu koleksiyon özellikle dönem Türkiye’sini keşfetmek ve anlamak için çok güzel detaylara sahip. Müzenin en önemli işlerinden birisi ise çocukların eğitimlerine verdiği önem. Sürekli çocuklara yönelik projeler, eğitimler ve atölyeler düzenlenen müzede genç öğrencilere bilimsel ayrıntılar koleksiyonlar üzerinden veriliyor. Müzeye gittiğinize 1944 yılından kalma gerçek bir denizaltı bile görebilirsiniz.
Mekan önerisi: Haliç kıyısındaki müzeye gittiğinizde Fransız mutfağından lezzetler sunan restoranı Café du Levant’a veya Türk ve Dünya mutfağından seçkiler sunan Halat by Divan’da nostaljik anlar geçirebilirsiniz.
Adres: Piri Paşa Mah, Hasköy Cad. No:5, 34445 Beyoğlu/İstanbul
Sadberk Hanım Müzesi | Büyükdere
Tarihi Azaryan Yalısı’nın restorasyonu sonrası şimdiki haline dönüştürülen Sadberk Hanım Müzesi, Vehbi Koç’un eşi Sadberk Koç anısına açılan ve kişisel koleksiyonlarının sergilendiği bir müzedir. Kişisel koleksiyonda yer alan geleneksel kıyafet, porselen, işleme, gümüş gibi değerli parçalar ile birlikte Arkeoloji Bölümü ve Türk-İslam Eserleri Bölümü’nde geçmiş dönemlere ve hatta yüzyıllar öncesine ait heykel, tablet, mühür, seramik, hat, sikke ve daha pek çok çalışma bulunuyor.
Bizans ve Anadolu uygarlıklarından eserlerin sergilendiği müzenin öğrenciler ve akademisyenler için özel bir kütüphanesi de var.
Mekan önerisi: Kısa bir araba yolculuğu veya tempolu bir yürüyüş ile Kireçburnu sahiline gelin, Tarihi Kireçburnu Fırını’nın enfes kurabiyelerinden tadın. Vaktiniz varsa Set Balık’ta rakı-meze eşliğinde günün tadını çıkarın.
Adres: Büyükdere, 34453 Sarıyer/Istanbul
Yapı Kredi Vedat Nedim Tör Müzesi | Beyoğlu
Yapı Kredi Bankası bünyesinde uzun yıllardır oluşturulan sikke ve etnografik eser koleksiyonlarının yer aldığı müze, sanat tarihi ve arkeoloji araştırmacıları ve meraklıları için ülkemizdeki başlıca müzelerden biri olarak gösteriliyor.
Sikke, madalya, işleme, kumaş, tespih, saat gibi değerli objelerin sergilendiği müzede, Sikke Koleksiyonu temel koleksiyon olarak kabul ediliyor. Yaklaşık 55.000 parçadan oluşan bu değerli koleksiyonda MÖ 6. yüzyıldan günümüze kadar gelen parçalar bulunuyor. Anadolu topraklarında kurulan, yaşayan onlarca devletin, imparatorlukların dönemine ait eserler bu koleksiyonda görülebilir. Özel Atatürk Bölümü’nde ise Atatürk’e ait kişisel eşyalar, mektuplar ve objeleri görebilirsiniz.
Mekan önerisi: İstiklal Caddesi’nde yer alan müzeyi gezdikten sonra Tünel’e doğru yürüyerek caddeyle biraz özlem giderip ardından Kumbaracı Yokuşu’ndaki Yeni Lokanta’da bir öğle yemeği yiyebilirsiniz.
Adres: Yapı Kredi Kültür Merkezi Tomtom Mahallesi, İstiklal Caddesi No:161, 34433 Beyoğlu/İstanbul
Pera Müzesi | Beyoğlu
1893 yılında tasarlanan bir binada sanat eserlerini incelemek bambaşka bir keyif. Renovasyonlar sonrası şimdiki halini alan Pera Müzesi, üzerinde bulunduğu Meşrutiyet Caddesi’nin de atmosferiyle birleşince semte gelenlerin en sık ziyaret ettiği müzelerden biri oluyor. Dünyanın önce gelen müze ve vakıflarıyla ortak projeler geliştiren ve bugüne kadar pek çok Picasso, Chagall, Rembrandt, Miro, Goya gibi büyük dönem sanatçılarının eserlerine yer vermiş olan müzede çağdaş sanata dair çalışmalara rastlamak mümkün.
Pera Eğitim adı altında çocuklara, gençlere yönelik sanatı sevdiren pek çok atölye ve eğitim imkanı sunuluyor. Bazen sergilerle paralel giden bazen de dönemsel olarak tematik programlar ile sunulan film gösterimleri ise sinema sanatına da verdikleri değeri ortaya koyuyor.
Mekan önerisi: Asmalımescit’e bu kadar yaklaşmışken Helvetia’da bir öğle yemeği yiyerek anıları tazeleyebilir ardından İstiklal Caddesi’ne çıkıp Mandabatmaz’da şehrin en esaslı Türk kahvesini içebilirsiniz.
Adres: Asmalı Mescit Mahallesi, Meşrutiyet Cd. No:65, 34430 Beyoğlu/İstanbul
Neslihan Özata
Yorumlar